تورینگ و هوشمندی

April 09, 2020

تورینگ ماشینی رو هوشمند می‌دونه که بتونه انسان رو به شک بندازه، شک این که انسان با ماشین حرف می‌زنه یا یه انسان دیگه. این آزمایش، بر خلاف چیزی که به نظر می‌رسه، خیلی تکیه به هوش مصنوعی نداره و بیشتر به شبه‌علم‌ها نزدیکه، برای این که ماشین انسان رو به خطا بندازه باید بین چت‌ها زمان فکر کردن بذاره، غلط تایپی داشته باشه، مکالمه رو تو حافظه نگه‌داره و چیزهای دیگه‌ای که از لحاظ پیاده سازی سخت نیستن، اما از لحاظ جمع آوری دیتا شاید کار سختی به نظر بیان. حتا خیلی اوقات این بات‌ها نیاز به دیتا هم ندارن و کافیه حرف کاربر رو به خودش برگردونن، نمونه‌اش ELIZA که خودش رو روانشناسی معرفی می‌کنه و حرف‌های شما رو با اضافه کردن یک چرا (یا فرم دیگری از سوال) تکرار می‌کنه. شاید به نظر مسخره بیاد، اما ذهن انسان فضاهای خالی رو پر می‌کنه و مکالمه با ELIZA خیلی واقعی به نظر میاد، اما آیا ELIZA - که در کمتر از ۲ هزار خط نوشته شده هوشمند هست؟ حقیقتا نه.

اما تورینگ اونقدرها هم دور از واقعیت نبود، چیزی که انسان رو از حیوانات جدا می‌کنه توانایی قصه گوییه، فرایندی که براش فرد باید بتونه یک دنیای غیرواقعی رو متصور شه و از دید تک تک موجودات حاضر توی اون دنیا زندگی کنه و در نهایت زندگی اون‌ها رو به روشی جذاب بیان کنه. همه این‌ها کارهاییه که انسان از ۲ ۳ سالگی می‌تونه انجامشون بده. همیشه هم نیاز نیست داستان کاملی باشه، دروغ گفتن هم به نوعی یک داستان گوییه،‌دنیایی غیرواقعی رو متصور می‌شیم و وقایع رو طوری پیش می‌بریم که در اون‌ها گلدان رو کس دیگری شکسته باشه و ما مقصر نشیم.

شاید با این تصورات بهتر باشه بگیم ماشینی هوشمند هست که بتونه داستانی بیان کنه که انسان جذبش بشه، داستانی که انسان مشتاق شنیدنش باشه. اما این نوع هوشمندی رو چطور میشه سنجید؟ همونطور که قبلا بهش اشاره کردیم بخشی از داستان مدیوم بیانش هست و بنابراین مقایسه ما باید بر مبنای این مدیوم باشه. تو آزمایش تورینگ مدیوم صفحه چت داخل یک ترمینال معرفی شده، در حالی که قصه‌گویی تو هر مدیومی قابل انجام هست - از یک صفحه چت مثل آزمایش تورینگ تا یک بازی ویدیویی چند نفره، و خیلی جاها این مدیوم هست که به کمک قصه‌گو میره و مسیر رو براش هموارتر می‌کنه. با این اوصاف، چطور میشه توانایی قصه‌گویی ماشین رو ارزیابی کرد؟

پ.ن: این پست از پست‌هایی هست که مدت زیادیه نوشتمشون اما منتشرشون نکردم، برای ادامه‌اش ایده‌های مختلفی دارم که در پست‌های جدا اون‌ها رو می‌نویسم.